Máy giặt cửa trên là lựa chọn phổ biến trong nhiều gia đình nhờ giá thành hợp lý và khả năng vận hành ổn định. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về cấu tạo máy giặt cửa trên và nguyên lý hoạt động bên trong của thiết bị này. Việc nắm vững cấu trúc máy không chỉ giúp người dùng sử dụng hiệu quả hơn mà còn hỗ trợ xử lý các lỗi thường gặp ngay tại nhà, một cách an toàn và tiết kiệm chi phí.
Cấu tạo máy giặt cửa trên gồm những gì?
Máy giặt cửa trên có cấu trúc tương đối đơn giản nhưng mỗi bộ phận đều đóng vai trò thiết yếu trong toàn bộ chu trình giặt. Việc nhận diện đúng các bộ phận này là bước đầu tiên để hiểu và chẩn đoán lỗi máy hiệu quả.
Lồng giặt (Drum)
Lồng giặt là bộ phận chính nơi đặt quần áo. Thông thường làm bằng inox không gỉ để chống ăn mòn và tăng độ bền. Cấu trúc lồng thường có các lỗ nhỏ để dẫn nước ra vào trong quá trình giặt và vắt.
Trong nhiều trường hợp, khách hàng phản ánh lồng giặt rung mạnh khi vắt. Sau khi kiểm tra, nguyên nhân thường nằm ở việc lắp đặt lệch hoặc giảm chấn bị mòn, ảnh hưởng đến độ cân bằng.
Cấu tạo máy giặt cửa trên
Motor và bộ truyền động
Động cơ là bộ phận tạo chuyển động quay cho lồng giặt. Hiện nay có hai loại phổ biến: động cơ thường (qua dây curoa) và động cơ truyền động trực tiếp (Inverter). Loại thứ hai giúp tiết kiệm điện và giảm độ ồn rõ rệt.
Giả sử bạn đang sử dụng máy đời cũ và nghe tiếng hú lớn khi vắt, đó có thể là dấu hiệu dây curoa bị trượt hoặc mòn. Việc thay thế đúng loại và căn chỉnh lại motor có thể khôi phục hoạt động bình thường.
Mơ tơ chuyền động của máy giặt
Van cấp nước và bơm xả
Van cấp nước điều khiển lượng nước vào lồng giặt. Bơm xả hút và đẩy nước thải ra ngoài sau mỗi chu trình. Nếu máy không xả được nước, nhiều khả năng bơm bị tắc hoặc van xả không mở đúng lúc.
Bo mạch điều khiển (PCB)
Đây là trung tâm xử lý các lệnh giặt. Bo mạch nhận tín hiệu từ người dùng và điều khiển hoạt động của các bộ phận khác. Khi máy không khởi động hoặc nhấp nháy đèn lỗi, bo mạch có thể đã gặp sự cố do ẩm, cháy linh kiện, hoặc lỗi phần mềm.
Bộ giảm chấn và khung máy
Bộ giảm chấn giúp hạn chế rung lắc khi vắt. Nếu bạn thấy máy giặt “nhảy dựng” hoặc phát ra tiếng động lớn, rất có thể bộ phận này đã bị mòn hoặc bung vít. Kiểm tra và thay thế kịp thời sẽ kéo dài tuổi thọ máy.
Công tắc nắp máy (Lid Switch)
Đây là bộ phận an toàn bắt buộc trên hầu hết các dòng máy giặt cửa trên. Công tắc này giúp bo mạch xác định nắp đã đóng kín hay chưa trước khi cho phép lồng giặt quay hoặc vắt. Nếu hỏng, máy có thể “chết đứng” sau khi bấm khởi động mà không báo lỗi cụ thể.
Một khách hàng từng gặp lỗi máy không vào điện sau khi bấm nút nguồn. Sau khi loại trừ hết nguyên nhân từ bo mạch và nguồn điện, tôi kiểm tra công tắc nắp và đúng như dự đoán, tiếp điểm trong công tắc đã oxy hóa, gây ngắt mạch. Thay mới công tắc là máy hoạt động bình thường.
Nguyên lý hoạt động của máy giặt cửa trên
Hiểu quy trình vận hành giúp người dùng dự đoán lỗi dễ dàng và sử dụng máy đúng cách. Chu trình của một lần giặt thường gồm: cấp nước → giặt → xả → vắt.
Chu trình giặt cơ bản
Sau khi chọn chế độ giặt, máy sẽ cấp nước vào lồng giặt. Khi đủ mực nước, motor kích hoạt để quay lồng – thường là đảo chiều liên tục để tẩy sạch chất bẩn. Sau giai đoạn này, máy xả nước bẩn và thực hiện các chu trình xả – giặt phụ (tùy chế độ).
Cuối cùng là giai đoạn vắt: lồng quay nhanh để tách nước khỏi quần áo. Tốc độ vắt có thể đạt từ 600 đến 1.200 vòng/phút.
Cách các bộ phận phối hợp hoạt động
Bo mạch gửi tín hiệu lần lượt cho van nước, motor, bơm xả và cảm biến. Chỉ cần một thành phần trục trặc (ví dụ cảm biến nước không báo đúng mực), toàn bộ chu trình sẽ dừng hoặc hoạt động sai lệch.
Các bộ phận của máy giặt cửa trên
Vai trò của cảm biến và bộ hẹn giờ
Cảm biến mực nước giúp máy điều chỉnh lượng nước phù hợp với khối lượng đồ giặt. Bộ hẹn giờ lập trình thời gian cho từng giai đoạn, tránh giặt quá lâu hoặc vắt chưa đủ.
Ngoài các bộ phận đã kể trên, một số máy giặt cửa trên hiện đại còn có chế độ trễ an toàn (delay start) sau khi đóng nắp. Điều này giúp bảo vệ người dùng khỏi va chạm với lồng đang quay nếu mở nắp bất ngờ.
Lưu ý: Nếu bạn vừa đóng nắp và thấy máy chưa khởi động ngay, hãy kiên nhẫn chờ khoảng 3–5 giây. Đó không phải lỗi, mà là tính năng an toàn.
Vai trò từng bộ phận trong máy giặt cửa trên
Việc hiểu rõ chức năng của từng thành phần trong máy giặt sẽ giúp người dùng phát hiện nguyên nhân lỗi nhanh hơn, cũng như biết được khi nào có thể tự xử lý và khi nào nên tìm thợ chuyên nghiệp.
Bộ cấp nước, van điện và cảm biến
Van cấp nước mở khi nhận tín hiệu từ bo mạch. Một số máy hiện đại còn có cảm biến lưu lượng để đảm bảo nước cấp đúng mức, tránh tràn hoặc thiếu nước. Khi máy cấp nước quá chậm, thường do cặn bám tại lưới lọc đầu van hoặc áp lực nước yếu. Vì vậy nếu máy giặt không vào nước hoặc nước chảy yếu, bạn nên kiểm tra ống cấp nước và lưới lọc trước khi sửa chữa.
Kiểm tra lưới lọc để sửa máy giặt không vào nước
Lồng giặt và mâm giặt
Mâm giặt (nằm dưới đáy lồng) tạo dòng xoáy giúp chà xát quần áo. Trong quá trình sửa chữa, không ít lần chúng tôi phát hiện quần áo bị rách do mâm giặt nứt hoặc lưỡi xoáy bị mòn nhọn. Vệ sinh định kỳ là cách phòng tránh hiệu quả.
Động cơ truyền động Inverter hay curoa
Máy sử dụng motor truyền động trực tiếp thường êm, tiết kiệm điện và ít lỗi dây curoa. Tuy nhiên, nếu motor cháy hoặc lỗi bo điều khiển đi kèm, chi phí sửa thường cao hơn.
Bộ phận bơm xả, xử lý nước thải sau giặt
Bơm xả có thể bị tắc do xơ vải, đồng xu, hay ghim giấy. Trường hợp máy ngưng giữa chừng và không xả nước, bạn có thể kiểm tra bộ lọc rác ở ngăn dưới trước khi nghi ngờ hỏng bơm.
Bo mạch điều khiển
Bo mạch là nơi xử lý toàn bộ tín hiệu từ người dùng và cảm biến. Một bo mạch lỗi có thể khiến máy báo nhầm mã lỗi hoặc giặt không đúng chu trình. Với bo mạch có dấu hiệu ẩm, chúng tôi thường dùng dung dịch vệ sinh mạch chuyên dụng để xử lý, nếu nhẹ – sẽ hoạt động lại bình thường.
Trong quá trình sửa bo mạch, chúng tôi từng nhiều lần phát hiện lỗi không đến từ IC chính, mà từ các relay bị cháy nhẹ hoặc mối hàn chân tụ/phím điều khiển bị nứt do rung lắc lâu ngày. Việc kiểm tra kỹ từng điểm hàn, relay công suất và thay mới linh kiện tương đương có thể giúp bo mạch “hồi sinh” mà không cần thay cả bảng mạch.
Những lỗi phổ biến liên quan đến cấu tạo máy giặt cửa trên
Không ít lỗi máy giặt bắt nguồn trực tiếp từ các bộ phận cấu tạo bị hỏng, lỏng, tắc hoặc mòn theo thời gian. Việc nhận biết sớm dấu hiệu có thể giúp bạn xử lý kịp thời, tránh hư hỏng lan rộng.
Bảng mã lỗi thường gặp trên máy giặt cửa trên
|
Mã lỗi |
Ý nghĩa |
Cách xử lý sơ bộ |
| UE | Mất cân bằng lồng giặt | Mở nắp, sắp xếp lại đồ giặt cho đều |
| IE | Lỗi cấp nước | Kiểm tra van cấp, áp lực nước yếu, lọc cặn |
| OE | Lỗi xả nước | Kiểm tra ống xả, bơm xả có tắc không |
| LE | Lỗi motor khóa cửa hoặc bo mạch | Rút điện 10 phút, nếu không hết → gọi thợ |
| PE | Lỗi cảm biến mực nước | Kiểm tra cảm biến, dây nối, bo điều khiển |
1. Dấu hiệu bị lỗi motor và cách kiểm tra
Nếu máy giặt quay yếu, ngắt đột ngột hoặc không quay khi đến chu trình vắt, khả năng cao là motor yếu hoặc đứt tụ khởi động. Kiểm tra bằng đồng hồ đo điện trở sẽ xác định được tình trạng motor.
2. Bo mạch máy giặt bị lỗi
Máy không nhận lệnh, nhấp nháy đèn báo hoặc kêu tít tít khi bấm nút có thể do lỗi vi mạch hoặc nút nhấn. Trong nhiều trường hợp, bo mạch bị ẩm do vị trí đặt máy sát tường hoặc gần nhà tắm. Cách tốt nhất là thay bo mạch cho máy giặt, sau đó thay đổi vị trí để máy giặt để tránh môi trường ẩm thấp.
3. Máy giặt không xả nước
Sửa lỗi máy giặt không xả nước thường rất đơn giản, chủ yếu do ống xả để không đúng khi khách hàng lắp đặt máy giặt, dẫn đến nước không thể thoát ra. Một khách hàng tại Hai Bà Trưng từng gọi chúng tôi vì máy “không chịu xả”. Khi tháo ra kiểm tra, nguyên nhân đơn giản là do ống xả bị gập. Chỉ cần điều chỉnh lại vị trí đặt ống là máy hoạt động bình thường.
Máy giặt không xả nước do ống xả nước lắp đặt sai
4. Lỗi UE, mất cân bằng lồng giặt
UE là lỗi thường gặp khi người dùng cho đồ giặt quá ít hoặc xếp không đều. Hệ thống cảm biến tải trọng sẽ ngắt chu trình để tránh hỏng máy. Để khắc phục, chỉ cần mở nắp, sắp xếp lại đồ cho đều và khởi động lại.
So sánh máy giặt cửa trên và cửa trước
Ngoài việc hiểu cấu tạo bên trong, nhiều người dùng còn phân vân giữa việc chọn máy giặt cửa trên hay cửa trước. Để giúp bạn quyết định dễ dàng hơn, dưới đây là so sánh toàn diện giữa hai loại máy này dựa trên cấu tạo, hiệu suất, độ bền và khả năng sửa chữa.
Mỗi loại có ưu – nhược điểm riêng, và phù hợp với không gian, nhu cầu khác nhau.
Về cấu tạo lồng đứng vs lồng ngang
Máy cửa trên có lồng đứng, nắp mở phía trên, dễ bỏ đồ khi đang giặt. Cấu tạo máy giặt cửa trước có lồng nằm ngang, giặt êm hơn, nhưng cần không gian phía trước để mở cửa.
Về hiệu suất giặt và khả năng tiết kiệm nước/điện
Máy cửa trước thường tiết kiệm nước hơn, nhưng thời gian giặt lâu. Ngược lại, máy cửa trên giặt nhanh và phù hợp cho những người cần tiết kiệm thời gian.
Loại nào dễ sửa chữa, bảo trì hơn
Theo kinh nghiệm sửa chữa của chúng tôi, máy cửa trên ít linh kiện điện tử hơn, dễ sửa và thay thế hơn. Cửa trước tuy hiện đại hơn nhưng khi hỏng thường phải can thiệp sâu, chi phí cao.
Khi nào nên chọn máy cửa trên?
Nếu bạn cần một máy giặt dễ sử dụng, ít lỗi vặt, chi phí bảo trì thấp, máy cửa trên là lựa chọn hợp lý, nhất là với các gia đình nhỏ hoặc người lớn tuổi.
Khi nào nên tự sửa máy giặt tại nhà và khi nào cần gọi thợ?
Một số lỗi đơn giản hoàn toàn có thể xử lý tại nhà nếu bạn có kiến thức cơ bản và công cụ cần thiết. Tuy nhiên, với các lỗi liên quan đến điện, mạch điều khiển hoặc motor, việc gọi thợ chuyên nghiệp là lựa chọn an toàn hơn.
Các lỗi đơn giản: tắc ống xả, lệch lồng, cấp nước yếu
Những lỗi này có thể được phát hiện qua quan sát và khắc phục bằng thao tác đơn giản như tháo bộ lọc, cân lại lồng hoặc vệ sinh đầu cấp nước.
Cảnh báo lỗi nguy hiểm: cháy mạch, hỏng motor
Nếu máy có mùi khét, phát ra âm thanh lạ hoặc mất nguồn hoàn toàn, tuyệt đối không tiếp tục vận hành. Tình trạng này cần thiết bị chuyên dụng để kiểm tra.
Trong mọi trường hợp nghi ngờ hỏng mạch điện hoặc cháy linh kiện, tuyệt đối không tự tháo bo mạch khi chưa rút nguồn. Hãy tắt CB tổng, rút phích cắm và đợi ít nhất 3 phút trước khi tiến hành kiểm tra. Việc này giúp tránh sốc điện và hạn chế hư hại sâu hơn.
6.3. Khi nào nên gọi Sửa chữa Bách Khoa hỗ trợ?
Nếu bạn gặp lỗi phức tạp hoặc cần kiểm tra sâu bên trong, hãy liên hệ đội kỹ thuật Sửa chữa Bách Khoa. Chúng tôi hỗ trợ tận nhà, có đầy đủ linh kiện chính hãng và kinh nghiệm xử lý hàng nghìn máy từ các thương hiệu phổ biến như LG, Samsung, Toshiba…
Hiểu rõ cấu tạo và nguyên lý hoạt động của máy giặt cửa trên không chỉ giúp bạn sử dụng thiết bị hiệu quả hơn mà còn tiết kiệm thời gian, chi phí khi gặp trục trặc. Với những lỗi đơn giản, bạn hoàn toàn có thể tự xử lý tại nhà. Nhưng khi cần đến sự trợ giúp chuyên sâu, đừng ngần ngại gọi cho đội ngũ kỹ thuật của Sửa chữa điện tử, điện lạnh Bách Khoa. Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn tận nơi với tinh thần trách nhiệm và tay nghề cao.
Liên hệ hỗ trợ sửa chữa: 0925108999
